Βασικές Πληροφορίες & Ποικιλίες
Όνομα: Μαρούλι (Lactuca sativa)
Οικογένεια: Asteraceae (Σύνθετα)
Καταγωγή: Μεσόγειος, Μέση Ανατολή
Ποικιλίες: Οι ποικιλίες του μαρουλιού κατηγοριοποιούνται με βάση τον τρόπο ανάπτυξής τους:
Ρωμαϊκή (Romaine): Ψηλό, με μακρόστενα, τραγανά φύλλα. Είναι ιδανικό για τη χωριάτικη σαλάτα και την κλασική Caesar’s.
Μαρούλι κεφαλωτό (Iceberg): Σχηματίζει σφιχτό κεφάλι με τραγανά φύλλα, ιδανικό για σάντουιτς και burger.
Μαρούλι τύπου Butterhead: Σχηματίζει χαλαρό κεφάλι με απαλά, "βουτυράτα" φύλλα, όπως η ποικιλία Μποσκό.
Φυλλώδες μαρούλι (Leaf Lettuce): Δεν σχηματίζει κεφάλι. Αναπτύσσεται σε ένα "μπουκέτο" από φύλλα. Περιλαμβάνει δημοφιλείς ποικιλίες όπως το Lollo Rossa (με κόκκινα, κατσαρά φύλλα), το Lollo Bionda (με πράσινα, κατσαρά φύλλα) και το Σγουρό, καθώς και το Μαρούλι της Βαλεριάνης (με μικρά, στρογγυλά φύλλα).
Πολλαπλασιασμός, Σπορά & Φύτευση
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι με σπόρο.
Εποχή Σποράς: Η καλύτερη εποχή για σπορά είναι το φθινόπωρο (από Σεπτέμβριο) και η άνοιξη (από Φεβρουάριο), καθώς το μαρούλι προτιμά δροσερές θερμοκρασίες.
Τρόπος Σποράς:
Σε σπορείο: Χρησιμοποιήστε σπορείο με φυτόχωμα πλούσιο σε οργανική ύλη. Σπείρετε τους σπόρους σε βάθος 0,5 εκ. και ποτίστε. Μεταφυτέψτε τα φυτά μόλις αποκτήσουν 3-4 αληθινά φύλλα.
Απευθείας στο έδαφος: Δημιουργήστε μικρές αυλακιές και σπείρετε τους σπόρους σε σειρές. Αραιώστε τα φυτά όταν μεγαλώσουν για να έχουν επαρκή χώρο να αναπτυχθούν.
Φύτεμα: Μεταφυτέψτε τα νεαρά φυτά με προσοχή, διατηρώντας αποστάσεις περίπου 20-30 εκ. μεταξύ τους και 30-40 εκ. μεταξύ των σειρών.
Καλλιεργητικές Φροντίδες
Προετοιμασία Εδάφους: Το μαρούλι αναπτύσσεται καλύτερα σε αφράτο, καλά στραγγιζόμενο έδαφος με ουδέτερο έως ελαφρώς όξινο pH (6.0-6.8). Πριν τη φύτευση, ενσωματώστε στο έδαφος κομπόστ ή καλά χωνεμένη κοπριά.
Πότισμα: Το μαρούλι έχει αυξημένες ανάγκες σε νερό. Ποτίζετε τακτικά, διατηρώντας το χώμα υγρό αλλά όχι μουσκεμένο, για να αποφύγετε μυκητολογικές ασθένειες. Ιδανικά, χρησιμοποιήστε σύστημα στάγδην άρδευσης για να ποτίζετε απευθείας στη ρίζα.
Λίπανση: Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, προσθέστε ένα ισορροπημένο λίπασμα πλούσιο σε άζωτο, το οποίο ενισχύει τη βλαστική ανάπτυξη.
Καταπολέμηση Ζιζανίων: Αφαιρείτε τακτικά τα ζιζάνια, είτε με το χέρι είτε με ήπιο σκάλισμα, για να μην ανταγωνίζονται τα φυτά για νερό και θρεπτικά συστατικά.
Εχθροί & Ασθένειες
Συχνότεροι εχθροί:
Αφίδες (μελίγκρες): Μικρά έντομα που απομυζούν τους χυμούς. Αντιμετώπιση: Ψεκάστε με διάλυμα πράσινου σαπουνιού ή εντομοκτόνου σαπουνιού.
Σαλιγκάρια και Γυμνοσάλιαγκες: Τρώνε τα φύλλα. Αντιμετώπιση: Τοποθετήστε παγίδες με μπύρα ή δημιουργήστε φράγματα με στάχτη γύρω από τα φυτά.
Συχνότερες ασθένειες:
Περονόσπορος: Εμφανίζεται με κίτρινες κηλίδες στα φύλλα. Αντιμετώπιση: Αποφύγετε το υπερβολικό πότισμα στα φύλλα και εξασφαλίστε καλό αερισμό του κήπου.
Σκωρίαση (Ωίδιο): Άσπρη, αλευρώδης επίστρωση στα φύλλα. Αντιμετώπιση: Χρησιμοποιήστε σκευάσματα με βάση το θείο, εφόσον επιτρέπεται.
Συγκομιδή
Η συγκομιδή του μαρουλιού γίνεται περίπου 40-85 ημέρες μετά τη σπορά, ανάλογα με την ποικιλία.
Μαρούλι κεφαλωτό: Κόψτε το κεφάλι από τη βάση του.
Μαρούλι φυλλώδες: Κόψτε τα εξωτερικά φύλλα, επιτρέποντας στο φυτό να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να παράγει νέα.
Απολαύστε το δικό σας φρέσκο μαρούλι στις σαλάτες σας, γνωρίζοντας ότι το καλλιεργήσατε με τα χέρια σας!